Strona głównaSolidarność WalczącaPismoSolidarność Walcząca (pismo)

Solidarność Walcząca (pismo)

Opublikowano

spot_img

Solidarność Walcząca” (edycja Wrocław) – pismo podziemne, główny organ prasowy organizacji „Solidarność Walcząca”, wydawane w latach 1982–1990.

Informacja o piśmie podziemnym „Solidarność Walcząca”

(treść tej informacji została uzgodniona i zaakceptowana przez następujące osoby uczestniczące w redagowaniu pisma: Kornel Morawiecki, Hanna Łukowska-Karniej, Paweł Falicki, Romuald Lazarowicz, Andrzej Kisielewicz, Maria Peisert-Kisielewicz, Zbigniew Jagiełło).

Solidarność Walcząca” (edycja Wrocław) – główne pismo Solidarności Walczącej, wydawane we Wrocławiu w okresie VI 1982 – IV 1990. Jego mutacje ukazywały się w innych miastach Polski. Do numeru 22 pismo miało podtytuł „Pismo Porozumienia Solidarność Walcząca”, a od nr. 23 „Pismo Organizacji Solidarność Walcząca” (chociaż bywały wydania z innymi podtytułami, szczególnie w początkowym okresie). Ukazało się 231 numerów o objętości zazwyczaj 4 s. w formacie A4-A5, drukowanych na ramce, powielaczu i na sicie w nakładzie 10-28 tys. egz.; numeracja podwójna: roczna i ciągła (zdarzały się błędy w numeracji); tygodnik, od nr. 54 dwutygodnik, nr. 207-210 tygodnik, od nr. 211 dwutygodnik. Ponadto ukazało się 10 wydań specjalnych.

W redagowaniu „SW” wyróżnić można trzy okresy. W pierwszym (VI 1982 – III 1983) nie było regularnej redakcji. Pismo redagował w zasadzie sam Kornel Morawiecki, chociaż przy każdym wydaniu konsultował jego treść z osobami, które w danym czasie były przy nim obecne. Oprócz Kornela Morawieckiego największy wpływ na zawartość numerów w tym okresie mieli: Paweł Falicki, Romuald Lazarowicz, Hanna Łukowska-Karniej, Andrzej Myc, Zbigniew Oziewicz i Jan Pawłowski.

W okresie drugim (III 1983 – XI 1987) podstawę redakcji stanowili Andrzej Kisielewicz i Maria Peisert-Kisielewicz. W redagowaniu często wspomagał ich Jerzy Peisert, a przez pewien czas także Stanisław Piskorz. Zadaniem małżeństwa Kisielewiczów było dostarczanie na czas zredagowanej “makiety” numeru (przygotowanej za pomocą maszyny do pisania i nożyczek). Makieta powstawała na podstawie tekstów własnych, a także spływających do redakcji tekstów innych autorów, informacji od różnych osób, często pisanych ręcznie i wymagających przeredagowania, informacji z prasy podziemnej całego kraju i zachodnich rozgłośni, które zwykle były opatrywane redakcyjnym komentarzem. W szczególności stała rubryka “Głosy i odgłosy” składała się z krótkich informacji opatrzonych jednozdaniowym komentarzem. Tak przygotowane teksty dostarczane były do Kornela Morawieckiego, który pełnił rolę redaktora naczelnego i przepisywał całość na tzw. składopisie w formie gotowej do wydruku. Wstawiał przy tym pilniejsze teksty, usuwając te, które uznał za mniej ważne. W praktyce wstawiane przez niego teksty to były głównie albo dokumenty i oświadczenia SW (a także innych podziemnych organizacji), albo jego własne apele i artykuły. Na tym etapie wstawiane też były potwierdzenia wpłat na rzecz organizacji. Często numery przepisywane były bez większych zmian. W trakcie kompletowania numeru, Morawiecki konsultował się z towarzyszącymi mu w danym momencie osobami, zlecając czasem przepisywanie makiety. Szczególną pomocą byli dla niego w tym zakresie Jan i Iga Jerzmańscy, u których Morawiecki długo się ukrywał, i Władysława Konstantynowicz.

Po aresztowaniu Kornela w listopadzie 1987 roku, redagowanie “SW” przejęli: Andrzej Zarach, Wojciech Myślecki, Zbigniew Jagiełło i Tadeusz Turkoniak. Później (od jesieni 1988 r.) redakcją kierował bezpośrednio Zbigniew Jagiełło. Pomagali mu w tym Jerzy Surma i Jarosław Krotliński. Po powrocie do Polski w sierpniu 1988 w pracach redakcyjnych uczestniczył ponownie Kornel Morawiecki.

W piśmie publikowali m.in.: Kornel Morawiecki (ps. K.M. i pod własnym nazwiskiem), Andrzej Kisielewicz (ps. Jan Mak, alias, J.M., Mak), Maria Peisert-Kisielewicz (ps. Filip, Filip z Konopi), Jerzy Peisert (ps. K.W., Kazimierz Wandy), Paweł Falicki (ps. Piotr Kminkiewicz), Jerzy Przystawa (ps. Andrzej Łaszcz, A. Łaszcz, A.Ł.), Wojciech Myślecki (ps. Jerzy Lubicz, Andrzej Lesowski), Andrzej Zarach (ps. Mea, Ruth, oraz również Andrzej Lesowski), Sławomir Bugajski (ps. Alfred B. Gruba vel Grubba), Mateusz Morawiecki (ps. Robert Synowiecki), Antoni Lenkiewicz (ps. A.L.), Andrzej Wiszniewski (ps. Stanisław El), Artur Adamski (ps. Miś), Andrzej Myc (ps. A. Leski). Drukarze „SW” to w pierwszym rzędzie Bohdan Błażewicz, Barbara Sarapuk, Adam Zabokrzycki oraz m.in.: Artur Adamski, Krzysztof Bieżuński, Andrzej Domaradzki, Bogdan Giermek, Krzysztof Gulbinowicz, Jarosław Hyk, Aleksander Kalinowski, Jarosław Łuczak, Albert Łyjak, Mariusz Mieszkalski, Aleksander Moszczak, Ludwika Ogorzelec, Andrzej Wawrzeń. Pismo wydawane było przez Agencję Informacyjną Solidarności Walczącej. Koordynacją wydawanie pisma zajmowali się Cezariusz Lesisz, Zofia Maciejewska. Paweł Falicki i Piotr Medoń.

Pismo kolportowano w całej Polsce, głównie na Dolnym Śląsku i we Wrocławiu w różnych środowiskach (w cenie 5-150 zł, w zależności od okresu.). Poza Wrocławiem dokonywano też dodruków z dostarczonych matryc (m.in. Głogów, Polkowice, Lubin).
SB wydawała fałszywe wersje „SW”, np. nr. 35, 118 , 145, 149, 151, 170. W dniu 14 XII 1983 doszło do największej wpadki: w „skrzynce kontaktowej” prowadzonej przez Kazimierza Klementowskiego SB przejęła kilka tys. egz. nr. 66. W wyniku dalszego śledztwa aresztowano ponad 40 osób i zlikwidowano kolejne skrzynki kontaktowe oraz 2 drukarnie. W 1984 sprawę umorzono na mocy amnestii.

W IV 1990 pismo połączyło się z poznańską „Solidarnością Walczącą” i ukazywało się legalnie do 1994. W tym tzw. ”półjawnym” okresie w redagowaniu oprócz Zbigniewa Jagiełły uczestniczyli Kajus Augustyniak, Włodzimierz Domagalski, Zbyszek Rutkowski i Maciej Frankiewicz, a także sporadycznie Romuald Lazarowicz.
Na 10 wydań specjalnych złożyły się: wydanie specjalne (VI-IX 1982); wydanie specjalne „Nasza wizytówka” (IX 1983); wydanie specjalne (XII 1983); nr specjalny nt. głodówki więźniów politycznych w Strzelinie (19 I 1984); wydanie nadzwyczajne strajkowe (6 II 1984); wydanie specjalne: lista więźniów (II 1984); wydanie specjalne (II 1986); nr specjalny o Afganistanie (IV-V 1986); wydanie specjalne (VIII 1986); nr specjalny z okazji 11 XI (XI 1986). Wydano też 6 dodatków samoistnych: „Dlaczego Wałęsę traktuje się ulgowo? W związku z listem Biura Skarg i Listów URM do Wałęsy” (do nr. 61); „Rakiety i atomy – precz! O nasze jutro – przeciwko «nazajutrz»” (do nr. 72); „7-15 sierpnia” [dot. pielgrzymki na Jasną Górę] (do nr 185); „17 września 1988” [nt. agresji ZSRR na Polskę] (do nr. 187); „Pan Ronald Reagan Prezydent Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej” [nt. zasad przestrzegania Karty Atlantyckiej przez ZSRR] (do nr. 188); „11 Listopada 1918-1988” (do nr. 191). Dodatki samoistne ciągłe: „Solidarność Rolników – Solidarność Walcząca” (4 nr. w okresie VII 1984 – V 1986), „Zmagajuszczaja Solidarnost” (dodatek dla mniejszości białoruskiej).

Wrocław, lipiec 2016 r.

https://encysol.pl/es/encyklopedia/hasla-rzeczowe/14483,Solidarnosc-Walczaca-Wroclaw.html [dostęp 26.07.2023r.]

Aktualności

W 5. rocznicę śmierci przywódcy Solidarności Walczącej

30 września 2024 roku minęła 5. rocznica śmierci Kornela Morawieckiego. Dla nas, ludzi Solidarności Walczącej,...

Pożegnanie śp. Irka Zrobka

W dniu 1 października 2024 roku zmarł we Wrocławiu nasz kolega z pocztu sztandarowego...

Ostatnie pożegnanie Romka Zwiercana

W czwartek 26 września br. członkowie Stowarzyszenia Solidarności Walczącej przyjechali z całej Polski do...

Upamiętnienie 5-tej rocznicy śmierci śp. Kornela Morawieckiego

W niedzielę i poniedziałek 29-30 września we Wrocławiu i w Warszawie odbędą się uroczystości...